Yangın Alarm Dedektörü Türleri

Duman ve yangın alarm sistemleri, herhangi bir binanın emniyetinin ayrılmaz bir parçasıdır. Alarm sistemleri düzgün çalıştıklarında, yangın yayılmadan önce bina sakinlerini uyarırlar ve tahliye için yeterli zaman verirler. 

Yangın Dedektörleri

Yangın uyarı sistemleri ısı dedektörleri, duman dedektörleri, alev dedektörleri ve CO gaz dedektörleri gibi birçok şekilde olabilir.

1- Isı Dedektörleri

Isı dedektörleri, diğer alarm sistemlerinden farklı olarak, erken uyarı cihazları değildir. Bu cihazlar tipik olarak ısıtıcı dolaplar, küçük odalar ve mutfak tesisleri gibi sabit sıcaklıktaki noktalarda bulunur. Isı dedektörleri kullanımında dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, cihazların, dalgalı ortam sıcaklığına sahip bölgelere yerleştirilmemesidir. Bunun nedeni, sıcaklık detektörlerindeki alarmın, sıcaklıkta bir artış olduğunda ikaz verecek şekilde ayarlanmasıdır. Isı dedektörleri kendi içinde nokta dedektörleri ve doğrusal dedektörler olarak ikiye ayrılır.

Nokta dedektörleride kendi içinde iki alt bölüme ayrılabilir. Önceden belirlenmiş bir sıcaklığa maruz kaldığında çalışan sabit sıcaklık dedektörleri dedektör çalıştırıldıktan sonra değiştirilmesi gereken eriyen bir alaşım elemanı kullanır. İkinci tip nokta ısı dedektörleri ise sıcaklık artış oranı üzerinde çalışır. 

Doğrusal ısı dedektörleri ise önceden belirlenmiş bir sıcaklıkta, bir açık devre cihazı olarak çalışacak, ısıya duyarlı bir kablo şeklinde olabilirler. Kablo yalıtımının eritilmesi, iletkenler arasında kısa devre sağlar ve alarmı tetikler. Doğrusal ısı dedektörleri, depolar gibi geniş alanlarda kullanılabilir. Yükselme oranı prensibiyle çalışan pnömatik de dahil olmak üzere alternatif doğrusal dedektör tipleri mevcuttur.

2- Alev Dedektörleri

Adından da anlaşılacağı gibi, bu dedektörler alevleri tespit etmek için kullanılır. Düzgün çalıştıklarında, ateşleme noktasındaki yangını anında tespit ederler. Alev dedektörleri, tehlikeli süreçlerin yanı sıra gaz ve petrol rafinerileri ve imalat sanayileri ile ilgili binalarda çok faydalıdırlar. Alev dedektörlerinin üç alt kategorisi vardır. Bunlar optik, UV ve IR’dir.

• Optik dedektörler: En yaygın olarak kullanılan dedektör tipidir. Alevleri tespit etmek için optik sensörler içerir.

• UV dedektörleri: Ateşleme anında yayılan UV radyasyonu nedeniyle dört milisaniye içinde açık alevleri, patlamaları ve yangınları tespit edebilirler. Ancak, yanlışlıkla tetiklenmeleri önlemek için, bazı UV detektörleri üç saniyelik bir gecikme süresine göre tasarlanmıştır.

• IR dedektörleri: Kızılötesi dedektörler, açık alevler ve ateş tarafından oluşturulan radyasyonunu izler. Üç ila beş saniyelik bir tepki süresine sahipler. Kaza sonucu tetikleyiciler, yakındaki sıcak yüzeyler ve arka plandaki termal radyasyondan kaynaklanabilir. Alev titreşiminin sıklığını tanımak için tasarlanmış özel programlama algoritmaları kullanılarak yanlış alarmlar azaltılabilir.

3- Duman dedektörleri

Duman alarmları, yangınları hızlı bir şekilde algılamak için tasarlanmıştır. Alev dedektörleri gibi bu dedektörler de üç alt kategoriye ayrılır.

• Fotoelektrik alarmlar: Bunlar bir ışık kaynağı, fotoelektrik sensör ve ışın kolimasyon sistemi ile çalışır. Duman, optik odaya girmeye başladığında, dedektörün ışık huzmesi yolundan geçer. Bu, ışığın dumandaki partiküller tarafından saçılmasına neden olur. Dağınık ışık daha sonra sensöre yönlendirilir, daha sonra alarm aktive edilir.

• İyonize alarmlar: Bu alarmların içinde az miktarda radyoaktif madde bulunur. Odanın içinde boş alan olan iki elektrot vardır. Radyasyon, iki elektrot arasında küçük bir akıma izin verir. Duman odaya girerse, alfa parçacıklarını absorbe eder. Bu da kesintili bir akım ve iyonizasyon azalması sonuçlanır. Böylece alarm tetiklenir.

• Kombine alarmlar: Bunlar hem iyonize hem de fotoelektrik alarm teknolojilerinin özelliklerine sahiptir. Fotoelektrik fonksiyon, düşük enerjili yangınlara, iyonizasyon fonksiyonu ise hızlı, yüksek enerjili yangınlara yanıt verir.