600 Yıllık El Yazmasının Sırrı Yapay Zeka İle Çözüldü!

600 yıldır kırılamayan kodu yapay zeka kırdı.

Dünyanın en gizemli kitaplarından biri olarak bilinen Voynich El Yazması; ilginç çizimlerin yer aldığı, bilinmeyen bir dilde yazılmış, 240 sayfalık şifreli metinlerden oluşuyor.

(Görsel: Beinecke Nadir Eserler Kütüphanesi)

Simyagerlerden, imparatorlara sayısız kez  el değiştiren meşhur kitap, son olarak 1912'de Wilfrid Voynich adlı bir kitapçı tarafından alındı. O zamandan bu yana, çok sayıda şifreleme uzmanı, kod çözücü ve dilbilimci Voynich el yazmasının sırlarını çözmeye çalıştı. Ancak, kitabın sayfalarında yer alan karanlık kodlar, tuhaf bitkiler, semboller ve kadın çizimlerinin sırrı anlaşılamadı.

Kitap üzerinde çalışma yapan Kanadalı bir grup bilgisayar bilimci, teknolojinin yardımıyla kitaptaki gizemli şifrelerini çözmeyi başardı. Alberta Üniversitesi'nden araştırmacılar, kitaptaki kelimelere gizlenmiş , şifrelenmiş dili kırmak için algoritmik deşifre denilen bir yapay zeka teknolojisini kullandı.

Araştırmacılara göre en zorlu şifreleme türlerinden birine sahip olan Voynich el yazması, bilinmeyen bir dili kodlayan bilinmeyen bir betikle yazılmış.


(Görsel: Beinecke Nadir Eserler Kütüphanesi)

Araştırmacılar, İnsan Hakları Evrensel Beyannamesinin 380 farklı tercümesi üzerinden kendi algoritmalarını test ederek, kitabın orijinal dilini belirlemeye çalıştı. Yapay zeka ilk etapta, Arapça ve İbranice olabileceğinden şüphelenilen sayfalara odaklandı. Yapay zeka algoritması sayesinde, sözcüklerin yüzde 80'inden fazlası İbranice kökenli olduğu ortaya çıktı.


(Görsel: Beinecke Nadir Eserler Kütüphanesi)

Yapay zekanın deşifre işleminden sonra, dünyanın en gizemli kitabının başlangıcı, "Rahibe, evin adamı, ben ve insanlara tavsiyeler’’ olarak açıklandı. Araştırmacılar, bunun bir el yazmasını başlatmak garip bir cümle olduğunu, ancak kendi içinde tutarlı olduğunu söylüyor.

Bununla birlikte, ekip, kod çözme işlemlerini daha da ileriye götürmek ve algoritmik olarak türetilmiş yanlış yorumlamaların deşifreden çıkarılması için eski İbranice tarihçilerinin yardımına ihtiyaç duyduklarını söylüyor. Araştırmacılar, İbranice hakkında çok iyi bilgiye sahip olan bir tarihçinin, yapay zekanın deşifrelerinden yola çıkarak kitabı gerçek anlamıyla yorumlayabileceğini düşünüyor.